Werger, di navbera hiş, çand, feraset, zanîn, serpêhatî û tecrûbeyan de, di navbera xwendekar û nivîskaran de pir e. Mirov dikare wergêr bişibîne ‘peyam’berekî(pêxember) di navbera nivîskar û xwendevanan de.
Rola wergerê di heyamên berê de, bi wergerandina Incîlê li çend zimanên serdest û bi çend berhemên felsefî û zanistî di erefata Serdema Zanistiyê(Aydınlanma Çağı) de derket holê. Bi wergera wan berheman gelek mirov serwext bûn, di dawiyê de bû sebebek ku Serdema Taritiyê(Karanlık Çağ) biqede. Îro jî li Ewrûpayê têkilî û ragihandina navbera mirovan pir pêş ketiye. Baş tê xwiyakirin ku rola wergerê a ji serdsalên 14. û 15’an heta îro di nabvera van mirovan, welatan de tê selimandin.
Îro di cîhana wergerê de digel wergerên din wergerên berhemên wêjeyî jî pir tên kirin. Ji bo berhemên ku li Kurdî tên wergerandin bêhtir wergerên berhemên wêjeyî ne. Ev rewş jî pêşketina wêje û zinanê Kurdî geş dike. Vê dawiyê digel berhemên resen, berhemên wêjeyî ên wergerandî jî zêde dibin û ji bo pêşeroja wêjeya Kurdî hêviyeke xurt bi mirov re çêdike. Weşanxaneyên ku vê dawiyê giringiyê didin berhemên wergerên wêjeyî û wan diweşînin zêde dibin.
Di her cureyê nivîsaran de uslub, awayê vegotinê cihê ye, an jî yê her nivîskarî cihê ye (bi taybetî metnên wêjeyî), di wergera wan de jî heta derfet rê didin mirov divê vî uslubî û awayê vegotinê biparêze. Ev zahmetiyeke wergerê a sereke ye. Yanî heke werger ji bo hemû çeşnên nivîsê, ji bo her nivîskarê ku wergerîne heman awayê vegotinê bi kar bîne û xweseriyên metnê resen esas negire dê qelsiyeke qerase di wergerê de çêbibe. Herweha dê di metnên wêjeyî de monotoniyeke mezin pêk werê. Loma divê haya werger ji şêwazê nivîskêr hebe; heke ziman qerfî, saloxdanî, danasînî, sergirtî be, yê wergerê jî dive wisa be. Herweha zimanê karekteran-tîpan jî divê bi rasteqîniya wan re li hev bikin.
Li ba kesên ku wergerê dikin pir tê nîqaşkirin ku wergerek divê weke berhema resen werê wergerandin, an awayê vegotina zimanê ku lê tê wergerandin wek pergal werê standin. Ez bawer im wekî gelek mijarên din di wergerê de jî sûdgirtina ji pergalekî tenê dê ji hinek aliyan ve bibe sedema kêmaniyan. Di wergerên ku îro tên kirin de tê xwiyakirin ku ev herdu rêgezên li jor bi hev re tên bikaranîn û ev baştir e.
Di wergerê de rastfêmkirina tekstê resen pêngaveke girîng e.
Di wergerê de du şaşî dibin kêmayiyên sereke; fêmnekirin an jî şaşfêmkirina tekstê resen û nezanîn-kêmzanîna zimanê ku werger lê tê kirin.
Gava maneya tekstê resen di yê lê hatî wergerandin de di heman xurtiyê de be, ew werger serketî ye.
Çeşnê berhema/tekstê ku bê/tê wergerandin jî di wergerê de girîng e. Hemû çeşn divê ne wek hev bên wergerandin. Zimanê rojnamegeriyê, yê zanistî, yê ragihandina rojane, yê dîplomatîk, yê perwerdahiyê, yê wêjeyî… divê ne wek hev bin.
Kes û derdora ku werger ji bo wan tê kirin jî girîng e; werger ji bo piçûkan, zarokan, mezinan, kiroxan, şagirtan… divê ne wek hev be.
Wergêr divê serdestî herdu zimanan be; bêhtir serdestî yê xwe.
Wergêr, digel zimanê berhema resen divê dîrok, kelepor û qodên civaka wî zimanî jî zanibe. Di wergerên wêjeyî(berhemên asê-wêjeyî-felsefî) de jî wergêr divê di derheq nivîskarê berhemê de jî xwedî hinek agahdariyan be.
Werger, layî siya wergêr dişibiyê.
Werger mafûreke vajîraxistî ye; hemû nexşên wê xwiya dikin lê xweşikiya wê xwiya nake.
Tekstek gava careke din li zimanê xwe yî resen were wergerandin, divê bi qasî xizmekî bişibin hev.
Wergereke baş, divê bêhna wergerê jê nefûre. Loma divê mirov kirasê zimanê xwe li tekstê wergerandî bike; herweha bivê nevê hinek guherîn di tekstê resen de çêdibin. Peyvên biyanî wergerekê kêm nakin, hevoksaziyeke xerab, mantiqê zimanekî din an jî yekî şaş wergerekê têk dibin.
Werger/Translation 